Στατιστική ανάλυση Covid-19
Από τον Γεώργιο Ρόζη, Διπλ. Πολιτικό Μηχανικό Ε.Μ.Π
Τρίτη 11/08/2020
Εισαγωγή
Αφορμή για να γράψω αυτή την σειρά άρθρων με στατιστική κυρίως ανάλυση για τον Covid-19 ήταν ένα αρνητικό σχόλιο που δέχθηκα σε μία ανάρτηση μου στο facebook.
Αναλυτικά η ανάρτηση που έκανα είναι (ανάρτηση) και συνοπτικά, είχα αναρωτηθεί αν θα πρέπει εκτός από το να εφαρμόζεις τα μέτρα που σου λένε οι ειδικοί, θα πρέπει και να τα πιστεύεις και να θεωρείς ότι είναι ως προς την σωστή κατεύθυνση.
Η απορία μου αυτή βασίζεται σε μια δυσαρμονία που έχω εντοπίσει από την αρχή της κρίσης, στο ότι τα δεδομένα που καταγράφονται στον πραγματικό κόσμο, όσον αφορά τον ιό δεν δικαιολογούν τόσο ακραία μέτρα.
Και τι εννοώ με αυτό. Ενώ έχει δημιουργηθεί αρκετή φασαρία για το πόσο επικίνδυνος είναι ο ιός αυτός, το πόσο επιθετικός είναι και για το πόσα κρούσματα έχουμε, αυτό γίνεται κατά απόλυτο αριθμό και όχι συγκριτικά με τον πληθυσμό, όπως θα ήταν σωστό κατά την γνώμη μου. Και αυτό γιατί ακόμη και τώρα που σύμφωνα με τους ειδικούς ο ιός «καλπάζει» έχουμε την εξής εικόνα :
Τα κρούσματα είτε παγκοσμίως είτε τοπικά και ανά χώρα είναι πολύ κάτω του 1% του συνολικού πληθυσμού. Αν λάβουμε υπόψη τώρα και αυτούς που αναρρώνουν και το γεγονός ότι καθ’ όλη την διάρκεια της κρίσεως, ιδίως τον Μάρτη και Απρίλιο που ήταν ο μεγαλύτερος ρυθμός εξάπλωσης, το ποσοστό των κρίσιμων περιπτώσεων δεν ξεπέρασε το 6% των ενεργών κρουσμάτων, η εικόνα της επικινδυνότητας δεν δείχνει να είναι τόσο μεγάλη.
Σήμερα (8/8/2020) το ποσοστό αυτό είναι στο 1%. Δηλαδή, από το σύνολο των κρουσμάτων, το 94% θα έχει ήπια ή καθ’ όλου συμπτώματα (ασυμπτωτικοί) και μόνο το 6% θα χρειαστεί νοσηλεία και από το ποσοστό αυτό το 60% περίπου θα καταλήξει. Σε αυτό το ποσοστό θνησιμότητας το 74% περίπου είναι ηλικίας άνω των 65 ετών και το 75% αυτών που πέθαναν είχαν ήδη υποκείμενα προβλήματα. Και το ερώτημα που τίθεται εδώ είναι ότι αν δεν υπήρχε ο κορωνοϊός αυτοί οι άνθρωποι θα ζούσαν ή θα πέθαιναν έτσι και αλλιώς. Συμπληρωματικά σε αυτό θα πρέπει να πούμε ότι μόλις το 0,7% ήταν χωρίς υποκείμενα προβλήματα και 14% δεν μπορεί να καθοριστεί. Δηλαδή καθαρά από τον ιό αυτό μπορεί να συσχετιστεί το 0,7%.
Παρακάτω θα ασχοληθώ περισσότερο με τα δεδομένα αυτά, ενώ δεν θα ασχοληθώ καθόλου με τις περιπτώσεις που έχουν ακουστεί ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους θανάτους δεν είχαν να κάνουν με τον covid, αλλά καταγράφτηκαν ως έτσι. Θεωρώ ότι αφού δεν έχουν βγει στοιχεία που να είναι καταγεγραμμένα επίσημα, δεν μπορώ να τα λάβω υπόψη μου. Προσωπικά μου έχουν αναφέρει δύο τέτοιες περιπτώσεις, ότι τους ζητήθηκε για τον αποθανόντα οικείο τους να καταγραφεί στα θύματα του covid για να έχουν φορολογικές ελαφρύνσεις και αρνήθηκαν. Όμως από την στιγμή που δεν έχει γίνει επίσημη καταγγελία και είναι σε επίπεδο φήμης δεν μπορώ να το λάβω υπόψη μου όπως είπα, και θα πάω με τα στοιχεία που είναι καταγεγραμμένα.
Λειτουργώντας συγκριτικά τώρα θα γυρίσω στις 12/3/2020 και σε ανακοίνωση του κου Τσιόδρα που αφορούσε την εποχιακή γρίπη. Αυτό ήταν μία ημέρα μετά την αρχή του σταδιακού lockdown και λίγο καιρό πριν δακρύσει για τα θύματα του κορωνοϊου. Εκείνη την ημέρα όμως, αρκετά ψύχραιμα και καθαρά, με πληροφοριακό τρόπο μας ενημέρωσε ότι μέχρι εκείνη την στιγμή από τα 238 σοβαρά κρούσματα της εποχιακής γρίπης, τα 217 κρούσματα νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ και από αυτά 90 πέθαναν, ποσοστό περίπου 40%.
Σύμφωνα με τα δεδομένα του ΠΟΥ για την εποχιακή γρίπη το ποσοστό θνησιμότητας αυτής είναι 3,91%-5,65% και του Covid σήμερα είναι 3,91%. Όμως σύμφωνα με του ειδικούς ο Covid είναι πιο θανατηφόρος και επικίνδυνος από την γρίπη.
Πως; Με βάση τις εκτιμήσεις τους.
Και εδώ είναι που νομίζω ότι ο περισσότερος κόσμος αντιδρά. Ακούει συνέχεια εκτιμήσεις και με βάση αυτές επιβάλλονται μέτρα, ενώ βλέπει ότι η εικόνα είναι τελείως διαφορετική.
Όταν χρειάζεται να μιλάς σε κάποιον για την ζωή του με νουθεσίες, απειλές και σαν να είναι απλά κάποιος που δεν καταλαβαίνει, τότε δεν τον έχεις πείσει, γιατί απλούστατα αυτό που βλέπει δεν συνάδει με αυτό που του περιγράφεις.
Ακόμη και σε ένα παιδί που το φοβίζεις συνέχεια με τον μπαμπούλα στην ντουλάπα, κάποια στιγμή θα προσπαθήσει να νικήσει το φόβο του και θα ανοίξει την ντουλάπα, για να δει αν ο μπαμπούλας είναι μέσα. Όταν δει ότι το κοροϊδεύεις, τότε έχεις χάσει το κύρος σου απέναντί του. Σε υπακούει απλά, αλλά δεν σε πιστεύει.
Στο σημείο αυτό μάλλον, υπήρξε και η αντίδραση της κας Δημοπούλου και από εκεί και μετά αναπτύχθηκε ο παρακάτω διάλογος (σχόλια).
Αυτό που θα διαπιστώσει κάποιος όταν θα διαβάσει τον διάλογο αυτό, είναι ότι πρόκειται στην ουσία για μία διαφωνία. Όμως ταυτόχρονα αποδεικνύεται ότι δύο άνθρωποι μπορούν να διαφωνούν στο fb χωρίς να προσβάλει ο ένας τον άλλο και χωρίς να προσπαθεί να επιβάλει την άποψή του. Και αυτό είναι ότι πιο ωραίο ! Να μπορούν να ακούγονται διαφορετικές απόψεις, γιατί αυτό συμβάλει στην συνολική γνώση. Το να λέει κάτι κάποιος και όλοι να συμφωνούν, τότε δείχνει ότι μόνο αυτός σκέφτεται και οι υπόλοιποι απλά αντιδράνε.
Έτσι σκέφτηκα να φύγω από το επίπεδο των σχολίων του fb όπου δεν μπορείς να αναπτύξεις πλήρως τις απόψεις σου, και να γράψω αυτό το άρθρο, δίνοντας χώρο στην συνομιλήτρια μου και σε όποιον άλλο θέλει να πει αυτό που θα ήθελε, όποτε το επιθυμήσει.
Το κάνω αυτό για δύο λόγους :
- Δεν ακολουθώ κάποια θεωρία συνωμοσίας και έτσι δεν θεωρώ τον εαυτό μου υποχρεωμένο να αποδείξει κάτι και να πείσει τον άλλο με κάθε τρόπο. Είμαι ενθουσιώδης οπαδός του διαλόγου όταν αυτός γίνεται τεκμηριωμένα, χωρίς συνθήματα, προκαταλήψεις και προσβολές.
- Ο διάλογος και η διαφορετική άποψη για μένα είναι γνώση, Έτσι δεν φοβάμαι να αποδειχθώ λάθος, για τον λόγο ότι το κέρδος θα είναι η γνώση και το γνώθι σαυτόν. Άλλωστε μεταξύ του μαύρου και του άσπρου υπάρχουν τόσα χρώματα.
Πριν ξεκινήσω λοιπόν αυτή την ανάλυση θα πρέπει να πω τι με ώθησε και στην αρχική μου ανάρτηση, αλλά και γιατί τα γράφω αυτά.
Γνωρίζουμε ότι αυτή την στιγμή, υπάρχει σε πλήρη εξέλιξη ένα φαινόμενο, το οποίο είναι δυναμικό και χωρίς να μπορεί κάποιος να καθορίσει το μέγεθός του.
Η μία του διάστασή είναι αυτή. Σύμφωνα με τους ειδικούς υπάρχει σημαντική επικινδυνότητα και είναι απαραίτητο να ληφθούν μέτρα προστασίας του πληθυσμού. Τα μέτρα τώρα που παίρνονται είναι η άλλη διάσταση του προβλήματος, λόγω τα μέτρα αυτά είναι οριζόντια, και παίρνονται χωρίς να λαμβάνεται καθόλου υπ’ όψη η επίδραση που έχουν στην κοινωνία και στην οικονομία. Μοιάζουν με μέτρα πανικού, θα έλεγα. Και στο σημείο αυτό αρχίζει η διαφωνία η δική μου αν θέλετε στο χειρισμό αυτής της κρίσης.
Αρχικά, οι προβλέψεις για εκθετικές αυξήσεις και μεγάλη μεταδοτικότητα του ιού στον πληθυσμό, με αυξημένο βαθμό επικινδυνότητας και ποσοστά θνησιμότητας, δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται στην πράξη, από τα δεδομένα όπως προκύπτουν μέχρις στιγμής. Αντιθέτως όμως, τα μέτρα έχουν πλήξει και θα συνεχίσουν να πλήττουν οικονομικά μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Αυτή τη στιγμή η οικονομία στην ουσία έχει καταρρεύσει και χωρίς υποστήριξη από την ΕΕ και τις αγορές δεν μπορεί να τα καταφέρει.
Οι ειδικοί ακολουθούν τα μαθηματικά μοντέλα υπολογισμού του συντελεστή R της επιδημίας, και με βάση αυτό παίρνουν τις αποφάσεις. Ο συντελεστής αυτός όμως είναι εκτίμηση, και μπορεί να είναι αποδεκτός στην αρχή που δεν υπάρχουν δεδομένα, αλλά στην πορεία όταν έχεις μετρήσιμα μεγέθη, είναι λάθος να μην τα λαμβάνεις καθόλου υπόψη σου.
Στο τομέα αυτό έχω ακούσει δύο δικαιολογίες. Η μία είναι της συνομιλήτριας μου ότι δεν μπορούν στατιστικά να ληφθούν υπόψη, και η άλλη αυτή που εκφράζεται κατά καιρούς από τους ειδικούς και τον ΠΟΥ ότι τα κρούσματα είναι πολύ περισσότερα (κατ’ εκτίμηση πάντα) λόγω των ασυμπτωματικών. Προς το παρών επειδή θα ασχοληθώ αργότερα και με τα δύο αυτά δεν χρειάζεται να τα αναπτύξω ιδιαίτερα.
Το οικονομικό κόστος τώρα, κάποιοι το θεωρούν φυσιολογικό να γίνει, αλλά έχω την αίσθηση ότι οι περισσότεροι από αυτούς ούτε κατάλαβαν οικονομικά τι σήμαινε το lockdown, λόγω ότι έχουν σταθερό εισόδημα. Για εμάς όμως που πρέπει να καλύψουμε μόνοι μας τα προς το ζήν, και την ασφάλειά μας, το να μας ζητάνε να θυσιαστούμε έτσι απλά δεν είναι κάτι αποδεκτό. Γιατί αυτό που λέμε είναι, ότι ναι, να υποστούμε την θυσία, αλλά τουλάχιστον αυτό να δικαιολογείται (να έχει λογική όπως απάντησα).
Για τις αντιφάσεις των ειδικών θα γίνει ξεχωριστή μνεία και εκεί θα τεκμηριώσω και γιατί έχω χάσει την εμπιστοσύνη προς αυτούς πλέον. Ένα παράδειγμα σε αυτό είναι η χρήση της μη ιατρικής μάσκας που επιβάλλεται αυτή την περίοδο ως μέτρο προστασίας, ενώ τον Απρίλιο οι ίδιοι έλεγαν ότι είναι άχρηστη και μάλιστα επικίνδυνη. Τον Μάρτιο στα 600 κρούσματα περίπου κλείδωναν όλη την Χώρα, και τον Ιούλιο στα 800 κρούσματα περίπου από τις 4/5 που έληξε η καραντίνα υποδεχόντουσαν τους ξένους στην Χώρα μας.
Άραγε δεν ήταν αναμενόμενο ότι όσο αυξάνονται οι επαφές δεν θα αυξηθούν και τα κρούσματα του ιού;
Αυτό που βλέπω εγώ, είναι ότι δεν υπάρχει συνέχεια στον τρόπο σκέψη τους.
Και αυτό δυστυχώς είναι που το έχει αντιληφθεί ο κόσμος. Γιατί την ίδια ώρα που σου λένε ότι ο ιός είναι εδώ και θα μείνει για αρκετό καιρό, σε αναγκάζουν σε εξαντλητικά μέτρα, αλλά, δεν προτείνουν και δεν απαιτούν την λήψη μέτρων προς την βελτίωση του συστήματος υγείας. Μέσα σε αυτούς τους μήνες δεν θα έπρεπε να αυξηθούν και οι υποδομές για την υποδοχή αρρώστων με Covid-19;
Έχει γίνει κάτι και δεν το ξέρω; Έγιναν επενδύσεις στο σύστημα υγείας σε ΜΕΘ, εξοπλισμό και προσωπικό;
Για τον λόγο αυτό θα παρακαλέσω και όλους όσους διαφωνούν με εμάς, ας πιέσουν και αυτούς τους ειδικούς για να παρθούν και μέτρα πιο ουσιαστικά. Ας μην πετάγονται λεφτά δεξιά και αριστερά άσκοπα, και ας πάνε και εκεί που πρέπει και υπάρχει ανάγκη.
Το άρθρο αυτό τώρα θα αναπτυχθεί σε ενότητες, λόγω του μεγάλου αντικειμένου του. Η αρχική δομή που έχω σκεφτεί είναι :
- Ανάπτυξη στατιστικών δεδομένων Εκθετικός ρυθμός αύξησης
- Εξέταση αυτών από την μεριά της κας Δημοπούλου ελέγχοντας σύμφωνα με τις δικές της απόψεις την δική μου. Θα εξετάσω αν ο τρόπος συμπεριφοράς των ανθρώπων εντός της κοινωνίας είναι ντετερμινιστικός ή χαοτικός, και αν η στατιστική μπορεί να περιγράψει την εξάπλωση του ιου και στις δύο περιπτώσεις.
- Θα εξεταστεί με τον ίδιο τρόπο αν υπάρχει βάση για στατιστική ανάλυση λόγω της γεωγραφικής εξάπλωσης του ιού σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, αλλά και σε όλο των ηλικιακό πληθυσμό και αν μπορεί να καθοριστεί γραμμική σχέση ανάμεσα στην συμπεριφορά μας και στην εξάπλωση του ιου.
- Θα γίνει εξέταση του δείκτη R και θα δούμε πως και αν εφαρμόζεται σε κλειστά συστήματα όπως των κρουαζεροπλοίων, που εκεί ούτε χαοτικό μπορεί να θεωρηθεί το σύστημα και δεν χρειάζεται να καθορίσεις καμία γραμμική σχέση.
- Θα γίνει ανάλυση του 2ου σχόλιου της κας Δημοπούλου γιατί το βρήκα αρκετά ενδιαφέρων.
- Τέλος θα γίνει αυτή η ανάπτυξη για την δυστοκία διαχείρισης της κρίσης από τους ειδικούς, όπως θεωρώ ότι έχει γίνει. Και θα προσπαθήσω να δώσω την εικόνα τι σημαίνει να βρίσκεσαι εν καιρώ κρίσεων εκτός σταθερών εισοδηματικών χώρων εργασίας. Προς το παρών θα ζητήσω και εγώ με την σειρά μου όλους όσους μας επικρίνουν γιατί λέμε μια διαφορετική άποψη, να βάλουν τον εαυτό τους στην θέση μας, και να σκεφτούν την ζωή τους 3 μήνες χωρίς εισοδήματα, να προσπαθούν να καλύψουν όχι μόνο τα έξοδά τους αλλά και την ασφάλειά τους και με ένα μέλλον να είναι αβέβαιο.
Παλαιότερες δημοσιεύσεις
Χρήσεις αιγιαλού και παραλίας και λουόμενοι με προνόμοια